Terug

Een stalen D Hersporingswagen

De stalen D hersporingswagen is ontstaan uit de oude blauwe stalen D bagagewagens en werden in dienst gesteld ter vervanging van de oude Blokkendoosrijtuigen die tot de draad versleten waren. Er werden 3 van de rijtuigen in dienst gesteld. Eén werd er gestationeerd in Zwolle, één in Utrecht en één in Eindhoven. Deze laatste dient als voorbeeld voor de te bouwen hersporingswagen. De bouwset is van KleiNSpoor en bestaat uit een gegoten kunststof bodemplaat en kap. Verder zitten er in de set diverse gegoten witmetalen onderdelen, een stukje messing H-profiel, 2 symoba kortkoppelingen enkele geëtste strips en ramen gemaakt van vacuüm getrokken doorzichtig plastic alsmede een bouwbeschrijving met duidelijke foto's. Naast de set moeten de draaistellen los aangeschaft worden. Dit zijn mat'54 draaistellen en zijn te bestellen bij KleiNSpoor. Ook de verf en de transfers zitten niet in de bouwset en dienen los aangeschaft te worden.

Nadat de doos gecontroleerd is op de juiste inhoud wordt de kap als eerste onder handen genomen. In de raamopeningen kunnen nog wat gietvliezen zitten. Deze worden met een scherp mesje voorzichtig weggesneden en eventueel met een vijltje nabewerkt. Met behulp van de vacuüm getrokken ramen wordt gekeken of de raamopeningen groot genoeg zijn. Ook wordt de kap gecontroleerd op eventuele oneffenheden t.g.v. het gieten. Bij mijn exemplaar bleek alles in orde. Ook alle witmetalen onderdelen worden glad gevijld zodat er geen gietnaden zichtbaar meer zijn. De draaistellen zijn zoals geschreven dezelfde als de loopdraaistellen van mat'54. Om de draaistellen vrij te kunnen laten draaien onder de hersporingswagen moeten er kleine stukje aan de uiteinden van de draaistellen afgesneden worden. 

Bij de witmetalen gietdelen zitten de onderdelen die op het dak moeten komen. 2 verschillende soorten dakluchters en een H-vormige pijp voor de kachel in het rijtuig. Met een klein boortje worden de plaatsen waar de onderdelen moeten komen open geboord, waarna de dakluchters en de kachelpijp met secondenlijm gefixeerd kunnen worden. Op de kopwanden komen de strips die in het etsframe zitten. De strips komen tegen de dunne balken die zijn meegegoten in de kap. De zijde met 2 gaatjes komt aan de bovenzijde. In de bodemplaat kunnen de gaten voor de buffers worden uitgeboord waarna de buffers met secondenlijm vastgezet kunnen worden. Let er wel op dat de juiste buffer op de juiste plaats gelijmd wordt. In de rijrichting gezien zit de Ronde buffer aan de Rechter zijde. Aan de onderzijde van de bodemplaat komen onder de draaideur aan de zijde van de uitbouw nog opstaptreden. Deze moeten volgens de bouwbeschrijving aan de onderzijde van de bodemplaat gelijmd worden, maar omdat dan het draaistel niet voldoende ruimte had om te draaien heb ik er voor gekozen om de bovenste trede af te snijden en tegen de zijkant onder de deur te lijmen. Het draaistel kan nu wel vrij draaien.

Ook aan de andere kopse kant van het rijtuig komen 2 geëtste messing strips en worden de buffers in de bodemplaat gelijmd. Op deze kopwand zitten ook 2 frames welke uitgeklapt kunnen worden en waaraan een takel gehangen kan worden om zwaardere lasten te verplaatsen. De frames worden draaibaar gemonteerd en zitten in ingeklapte toestand voor elkaar. Kijkend naar het rijtuig steekt de rechter steun verder naar buiten dan de linker. Bij het monteren van de steunen waar de frames in komen te draaien moet er dus op gelet worden dat de juiste stenen aan de juiste zijde komen. Onder de schuifdeuren aan deze zijde van de bak komen op het draaistel de opstaptreden. In de bovenbalk van het draaistel moeten daarom 2 gaten worden geboord, waarna de opstaptreden vastgelijmd kunnen worden. In het midden tussen de schuifdeuren komt aan weerszijden pal onder de dakrand een lamp deze zitten aan één van de witmetalen gietonderdelen.

Aan de onderzijde van de bodemplaat zitten 2 vierkante uitsparingen. Hierin passen de Symoba kortkoppelmechanieken. Met een klein beetje secondenlijm worden ze op hun plaats gelijmd. Niet te veel lijm, want anders kunnen de koppelingen nooit meer bewegen.

Met behulp van een ander rijtuig wordt de hoogte van de NEM schacht ingesteld waarna een druppeltje secondenlijm er voor zorgt dat deze nooit meer verschuift.

Het messing H-profiel moet in 4 gelijke delen gezaagd worden. Dit kan met een slijpschijfje in de minboormachine of gewoon met en baby ijzerzaag. Aan de zijde van de schuifdeuren wordt aan beide zijden een stukje H-profiel onder de bodemplaat gelijmd ter hoogte van het draaistel. Van het dunne ijzerdraad worden 2 handgrepen gebogen die net zo hoog zijn als de zijwand hoog is tot aan de knik in die wand. Na de plaats van de handgrepen voorgeboord te hebben kunnen ze met secondenlijm vastgezet worden.

Aan de andere zijde van het rijtuig worden de messing H-profiel balken op de zijkant van de bodemplaat gelijmd. Ook hier weer ter hoogte van het draaistel. Naast de kleine draaideur komt een handgreep. Deze in net zo groot als de wand hoog is en worden gebogen van het meegeleverde ijzerdraad en met secondenlijm gefixeerd.

Het bouwen van het rijtuig is hiermee klaar en het rijtuig kan naar de spuiterij.

Voor het rijtuig in de primer gezet wordt moet het eerst grondig gereinigd worden. Met een oude tandenborstel en een sopje lauw water worden de te spuiten onderdelen gereinigd. Als alles goed droog is kunnen de delen waar geen verf op mag komen, de koppelingen, afgeplakt worden. De eerste verflaag die aangebracht wordt is een laag primer.

Als de primer droog is kunnen met de airbrush enkele lagen gele verf opgebracht worden zodat een dekkende laag ontstaat. Tussen de lagen moet uiteraard wel de benodigde droogtijd in acht genomen worden.

Als de gele verf droog is en voldoende uitgehard kunnen met tape de delen afgeplakt worden die geel moeten blijven. Ik gebruik hiervoor Tamiya tape. Deze tape zorgt voor mooie strakke scheidingslijnen. Als alles is afgeplakt kan de grijze lak aangebracht worden. Ook de bodemplaat wordt grijs gespoten. 

Als laatste rest nog de finishing touch, het geel schilderen van de stalen profielen boven de draaistellen en het aanbrengen van de decals. Als alle decals zijn aangebracht wordt het rijtuig afgewerkt met een laagje blanke lak om de decals te beschermen tegen beschadigingen.

 

Terug